Oddział chirurgii jednego dnia
Chirurgia jednego dnia jest sposobem leczenia zabiegowego (operacyjnego), którego celem jest wykonanie u pacjenta w krótkim czasie określonego zabiegu chirurgicznego (pacjenci są przyjmowani i wypisywani do domu w ciągu 24 godzin).
Główne korzyści wykonywania zabiegów chirurgicznych w ramach chirurgii jednego dnia polegają na skróceniu czasu oczekiwania na zabieg, zmniejszeniu ryzyka zakażeń i stresu oraz skrócenie pobytu w szpitalu.
Obecnie wielu pacjentów wykazuje niechęć do przedłużonych okresów przebywania poza domem, a także pragnie skrócić do niezbędnego minimum okres nieobecności w pracy.
Zakres działalności
metodą Babcoca
Usuwanie żylaków kończyn dolnych-stripping / saphenectomia i flebectomia / metodą Babcoca /
Żylaki kończyn dolnych (łac. varices extremitatum inferiorum) . Są to workowate lub wrzecionowate poszerzenia żył powierzchownych z towarzyszącym ich wydłużeniem i charakterystycznym poskręcaniem. Występują częściej u kobiet niż u mężczyzn, zazwyczaj po 40 roku życia. Leczenie przewlekłej niewydolności żylnej, poprzez likwidację źródeł patologicznego przepływu krwi, ma na celu: poprawę wyglądu kończyny, zmniejszenie ryzyka rozwoju / nawrotu zakrzepicy żył głębokich i zatoru płuc, zakrzepowego zapalenia żył, owrzodzenia żylnego, zmniejszenie dolegliwości takich jak: obrzęki, kurcze mięśni, ciężkość i zmęczenie nóg. Leczenie chirurgiczne to czasem najlepsze, a czasem wręcz jedyne rozwiązanie problemów żylnych. Zmierza ono do zlikwidowania nadciśnienia żylnego – podstawowego czynnika w rozwoju choroby żylakowej.
Czy istnieją przeciwwskazania do leczenia operacyjnego? Najważniejszym przeciwwskazaniem jest czynny proces zakrzepowy żył głębokich oraz ich niedrożność. Dopiero po wykorzystaniu odpowiedniej terapii można w takich przypadkach zastosować leczenie chirurgiczne. Dodatkowymi przeciwwskazaniami do zabiegów są: ciąża, ostre choroby infekcyjne, znaczne niedokrwienie tętnicze kończyn dolnych, nasilony obrzęk limfatyczny, skaza krwotoczna. Tak więc większość przeciwwskazań ma charakter czasowy. Należy podkreślić także, że wiek nie stanowi istotnej przeszkody do skierowania pacjenta na zabieg chirurgiczny.
Jakie są wskazania do leczenia chirurgicznego?
Jedną ze skutecznych metod leczenia zaawansowanej choroby żylakowej jest zabieg operacyjny. Kiedy zmienione żylakowo żyły nie są w stanie pełnić swojej funkcji prawidłowo z powodu niewydolności zastawek w obrębie ujść głównych żył powierzchniowych: odpiszczelowej lub odstrzałkowej – jedynie zabieg operacyjny może zapobiec przeciekowi krwi z układu głębokiego do powierzchniowego. Znaczna niewydolność żyły uniemożliwia zastosowanie innych, mniej inwazyjnych metod leczenia żylaków.
Chirurdzy stosują różne techniki operacyjne. Postęp w tej dziedzinie zmierza do eliminacji nawrotów, poprawy efektu kosmetycznego, zminimalizowania urazowości zabiegu oraz skrócenia czasu rekonwalescencji. Zabieg ten udaje się przeprowadzić w warunkach kliniki jednego dnia. Operację przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Metoda ta jest bezpieczna i niebolesna, choć w wielu przypadkach maże oszczędzić niepotrzebnego stresu. Znieczulenie miejscowe polega na zablokowaniu nerwu udowego. Po wykonaniu dodatkowo kilku nakłuć znieczulających możliwe staje się wykonanie zabiegu. Trwa on około godziny. Po dwóch godzinach pacjent może pójść do domu. Podczas zabiegu chirurg ogranicza się do operacji jednej nogi. Zmniejsza to ból operacyjny i skraca czas trwania zabiegu. Choremu wykonuje się na ogół dwa cięcia: jedno w pachwinie (w przypadku niewydolności żyły odpiszczelowej) lub pod kolanem (w przypadku niewydolności żyły odstrzałkowej), drugie – nad kostką lub w połowie łydki. Po wykonaniu nacięcia niewydolna żyła jest usuwana, a połączone z nią mniejsze obwodnice podwiązywane. Najmniejsze nacięcia długości kilku milimetrów pozostają bez szwów, co daje świetny efekt kosmetyczny. Na większe rany nakładane są pojedyncze cienkie szwy lub wręcz plastry adhezyjne. Zdejmowane są one po około 10 dniach po zabiegu. Po operacji w miejscach usunięcia żył pojawiają się krwiaki, które mogą się utrzymać przez 2 miesiące.
Opis powikłań standardowych związanych z proponowaną procedurą medyczną lub operacją
Jakie są reakcje po zabiegu?
Po zabiegu sporadycznie zdarza się zakażenie rany (głównie w przypadku wykonywania zabiegu pacjentom z otwartymi owrzodzeniami), przez pewien czas utrzymają się krwiaki, może pojawić się obrzęk (uszkodzenie układu limfatycznego). Możliwe jest także wystąpienie zakrzepowego zapalenia żył. Uszkodzenia nerwu piszczelowego i jego odgałęzień można uniknąć, stosując technikę ograniczonego strippingu (rodzaj zabiegu operacyjnego). Zdarza się, że nawet po podwiązaniu wszystkich obocznic u pacjenta nastąpi neowaskularyzacja, czyli zjawisko tworzenia się nowych naczyń, które mogą przerodzić się w żylaki. Nie stwarzają one jednak zagrożenia chorobami zakrzepowymi i mogą zostać zlikwidowane w bardzo prosty sposób przez nastrzyknięcie, czyli zastosowanie skleroterapii kompresyjnej.
Co robić później?
Jeżeli bezpośrednio po zabiegu będzie utrzymywał się ból, należy wziąć tabletki przeciwbólowe. Warto także przez co najmniej 2 tygodnie odpoczywać, nie forsować się, unikać długiego siedzenia czy stania. Zaleca się także szczególnie staranną profilaktykę: podczas snu podkładanie pod nogi wałka tak, aby znajdowały się one powyżej poziomu serca, oraz noszenie przeciwżylakowych pończoch lub podkolanówek o zmiennym ucisku.
Należy jeszcze przypomnieć, że koniecznie po 3 miesiącach trzeba przyjść na wizytę kontrolną i rozpocząć korektę ewentualnie pozostałych drobnych żylaków czy pajączków za pomocą skleroterapii.
Choroba Dupuytrena (zwana również przykurczem Dupuytrena) jest częstym schorzeniem, które zwykle pojawia się w wieku średnim lub później i częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet. Typowym początkowym objawem jest guzek po stronie dłoniowej śródręcza, tkliwy podczas palpacji. Po stronie dłoniowej ręki guzki występują na pęczkach podłużnych rozcięgna dłoniowego. Jeśli choroba postępuje i dochodzi do przykurczu, wówczas najczęściej objęty jest chorobą staw śródręczno-paliczkowy, a pacjent nie potrafi położyć ręki tak, by dłonią ściśle przylegała do blatu stołu. Staw międzypaliczkowy bliższy również może być zajęty chorobą, co powoduje ograniczenie wyprostu i funkcji palca. „Test stołu” jest wskazaniem do leczenia operacyjnego. Klasyczną metodą operacyjną jest otwarta fasciektomia dłoniowa (całkowite lub częściowe wycięcie zmienionej tkanki podskórnej). W przypadkach zaawansowanej choroby wskazana jest plastyka skóry płatem przesuniętym lub wolnym przeszczepem skóry. U osób starszych, obciążonych internistycznie często wykonuje się małoinwazyjne (podskórne) uwolnienie przykurczu.
Artroskopia stawu kolanowego
Artroskopia zrewolucjonizowała postępowanie lecznicze w przypadkach uszkodzeń stawu kolanowego. Przed erą artroskopii zabiegi wykonywano poprzez wykonanie artrotomii, czyli poprzez otwarcie uszkodzonego stawu. Związane to było z większym urazem operacyjnym, długim gojeniem się rany oraz często stosowanym unieruchomieniem.
Wskazania do artroskopii stawu kolanowego są bardzo szerokie, spośród nich należy wymienić uszkodzenia łąkotek, chrząstki stawowej, więzadeł czy też choroby błony maziowej.
Łąkotki
W stawie kolanowym znajdują się dwie łąkotki, jedna po stronie wewnętrznej kolana (łąkotka przyśrodkowa) i jedna po stronie zewnętrznej kolana (łąkotka boczna). Ich główną funkcją jest przenoszenie obciążeń w stawie. Najczęściej do uszkodzeń łąkotki dochodzi w sytuacji, gdy dochodzi do nagłego skręcenia zgiętego kolana. Często, do uszkodzeń dochodzi też na tle toczących się już zmian zwyrodnieniowych w stawie.
Najczęściej uszkodzenie łąkotki powoduje dolegliwości bólowe kolana, może też być uczucie przeskakiwania w kolanie bądź może też dojść do tzw. zablokowania kolana, czyli przymusowego ustawienie kolana w zgięciu spowodowanego przesunięciem się uszkodzonej łąkotki.
W trakcie operacji w zależności od rodzaju uszkodzenia usuwa się uszkodzony fragment łąkotki bądź zeszywa się ją używając do tego specjalnych implantów. W zależności od wykonanej procedury operowane kolano można obciążać zaraz po zabiegu bądź przez nawet 3 tygodnie stosować należy kule łokciowe.
Chrząstka stawowa
Chrząstka stawowa pokrywa powierzchnie stawowe, tworzy ją tzw. chrząstka szklista, która jest zdolna do przenoszenia obciążeń, zapewnia prawidłowy ruch w obrębie stawu. Do niszczenia chrząstki stawowej może dochodzić wskutek działania urazu, w wyniku sumowania się mikrourazów. Chrząstka stawowa ulega w trakcie naszego życia stopniowemu zużyciu, co skutkuje pojawieniem się zmian zwyrodnieniowych.
W sposób operacyjny można leczyć różnego stopnia uszkodzenia chrząstki stawowej: w niewielkich i powierzchownych uszkodzeniach usuwa się w sposób mechaniczny bądź termiczny luźne fragmenty chrząstki, zaś w przypadku większych ubytków zastępuje się uszkodzony obszar chrząstką pobraną z innej lokalizacji w obrębie stawu lub namnaża się własną chrząstkę stawową. Wszystkie te procedury wykonywane są w sposób artroskopowy.
Więzadła krzyżowe
W stawie kolanowym znajdują się dwa więzadła krzyżowe: przednie i tylne. Zdecydowanie częściej uszkodzeniu ulega więzadło krzyżowe przednie. Często do uszkodzenia dochodzi przy błahym urazie, najczęściej chory słyszy wyraźny trzask w kolanie, a następnie po około dobie pojawia się lekki obrzęk kolana. Przy całkowicie uszkodzonym więzadle krzyżowym pojawia się uczucie „uciekania” kolana, jego niepewności. Rozpoznanie uszkodzenia więzadła krzyżowego stawia się na podstawie wywiadu, badania klinicznego oraz badań obrazowych. Najbardziej precyzyjnym badaniem jest rezonans magnetyczny, który ponadto pokaże czy są obecne inne uszkodzenia wewnątrzstawowe.
Jedynym sposobem przywrócenia pełnej funkcji tego więzadła jest jego operacyjna rekonstrukcja. Wykonuje się ją w sposób artroskopowy, a uszkodzone więzadło zastępowane jest ścięgnem, które pobierane jest z osobnego małego cięcia.
Artroskopia stawu skokowego
Artroskopia stawu skokowego jest techniką, która pozwala na bardzo precyzyjną diagnostykę procesów chorobowych toczących się w jego obrębie. Najczęściej zabieg ten wykonywany jest z powodu przewlekłych dolegliwości bólowych po przebytym urazie stawu. Tą technika można dokonywać m.in.
- zabiegów usunięcie nadmiaru odczynowo przerośniętej błony maziowej (synowektomia)
- usunięcia wolnych ciał ze stawu skokowego,
- stabilizacji fragmentów chrzęstno-kostnych w przypadku osteochondritis dissecans (oddzielająca martwica chrzęstno-kostna)
- usunięcia przerośniętych krawędzi kostnych (osteofitów) powstających w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawu
- procedur rekonstrukcyjnych chrząstki stawowej.
W większości przypadków, po leczeniu operacyjnym nie jest potrzebne żadne unieruchomienie, jedynie zaleca się stosowanie kul łokciowych. Czas ich stosowania zależny jest od wykonanej procedury.
ZALECENIA DLA PACJENTA PRZED ZGŁOSZENIEM SIĘ DO SZPITALA NA ZABIEG OPERACYJNY
Pacjent zgłaszający się do szpitala na zabieg operacyjny powinien:
- Zabrać ze sobą wypisy ze szpitala, konsultacje specjalistów, zdjęcia RTG z ostatniego roku, zapisy EKG, badania laboratoryjne nie starsze niż 1 miesiąc (w oryginale lub xero) – podstawowe badania: grupa krwi i czynnik RH, morfologia, badania biochemiczne: sód i potas, glukoza, wskaźnik krwawienia, krzepnięcia.
- Zabrać ze sobą nazwy (wykaz) leków, które pacjent przyjmuje.
- Zabrać ze sobą pończochę uciskową – przy operacji żylaków, stabilizator – przy operacjach ortopedycznych kończyny górnej lub dolnej (zgodnie z zaleceniem ortopedy), kule łokciowe – przy artroskopii stawu kolanowego.
- Zaprzestać przyjmowania kwasu acetylosalicylowego (Aspiryna, Polopiryna, Polocard, Acard, i inne leki zawierające ten składnik):
– w dawce 75 i 150 mg – na 2-3 dni przed zabiegiem
– w dawce większej – na 10 dni przed zabiegiem, szczególnie jeśli równocześnie często przyjmują leki przeciwbólowe z grupy NLPZ (np. Ketonal, Ibuprofen, Nurofen, Baclofen, itp. - Większość leków obniżających krzepliwość krwi (np. Plavix, Klopidogrel, Ticlo, Warfin, Heparyna, Acenocumarol, Sintrom, itp.) należy odstawić w okresie przedoperacyjnym u niektórych pacjentów muszą być zastąpione innymi. Pacjenci przyjmujący takie leki powinni skontaktować się wcześniej z lekarzem.
- Nie przyjmować leków ziołowych zawierających czosnek (przez 7 dni) i dziurawiec (10 dni), ze względu na uszkodzenie układu krzepnięcia ( niekiedy trwałe) lub zmianę działania leków stosowanych w znieczuleniu.
- Konsultacja lekarza anestezjologa – odbywa się na kilka dni przed zabiegiem lub w dniu zabiegu, na polecenie lekarza prowadzącego.
- Wszyscy pacjenci przed zabiegami planowanymi powinni pojawić się w szpitalu na czczo, tzn. powstrzymać się od jedzenia i picia na minimum 6-8 godzin przed zabiegiem.
- Konieczne jest posiadanie zaświadczenia o szczepieniu przeciwko żółtaczce zakaźnej typu B.
- W dniu zabiegu pacjent powinien zjawić się o wyznaczonej porze, zabierając ze sobą wyżej wymienione rzeczy, dokument potwierdzający tożsamość, skierowanie do szpitala oraz obuwie zmienne.
- Zdjąć biżuterię i nie zabierać ze sobą wartościowych przedmiotów (przekazać rodzinie).
- Z paznokci usunąć lakier i tipsy, nie stosować żadnego makijażu twarzy.
- Wyjąć i zabezpieczyć protezy zębowe.
W razie wątpliwości pacjent może skontaktować się telefonicznie lub osobiście ze szpitalem.
Zalecenia ogólne przed każdym znieczuleniem:
- Powstrzymać się od pokarmów stałych przez 6 godzin, od płynnych 4 godziny (dotyczy dorosłych). Odnośnie dzieci okres głodówki (zależy od wieku, stanu dziecka i operacji) ustali anestezjolog.
- Zdjąć biżuterię i nie zabierać ze sobą wartościowych przedmiotów (przekazać rodzinie).
- Z paznokci usunąć lakier i tipsy, nie stosować żadnego makijażu twarzy ani kremów.
- Rano wykąpać się i wykonać toaletę jamy ustnej.
- Przed przewozem na salę operacyjną protezy zębowe pozostawić w oddziale.
- Anestezjolog zaleci, które leki należy przyjąć wieczorem w dniu poprzedzającym, a które rano w dniu zabiegu (należy je popić małą ilością wody o godz. 6).
Stosowanie powyższych zaleceń umożliwi sprawne i bezpieczne przygotowanie i wykonanie znieczulenia.
Telefony/Rejestracja
Rejestracja na Oddział Chirurgii Jednego Dnia:
poniedziałek, wtorek, środa, piątek
w godzinach: 11:00 – 14:00
pod numerem telefonu: 62-784-55-37 lub 665 028 266
Kierownik
Dr n. med. Radosław Lebiedziński | Lekarz Koordynator |
Elżbieta Winkowska-Kulok | Koordynator |